ArticleOriginal scientific text

Title

Centra wzrostu w regionie podkarpackim w latach 1980–2014

Authors

Abstract

Procesy rynkowe w warunkach konkurencji powodują, że rozwój poszczególnych obszarów odbywa się z różną intensywnością. Siły rynkowe oddziaływają w kierunku koncentracji procesów rozwojowych w najbardziej atrakcyjnych miejscach, co powoduje zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego w przestrzeni.Celem artykułu jest analiza przemian strukturalnych centrów wzrostu społeczno-gospodarczego województwa podkarpackiego, które stanowią różnej skali ośrodki aktywności gospodarczej regionu, od centrum o znaczeniu regionalnym po małe jednostki mające znaczenie lokalne. Dokonana analiza odzwierciedla kształtowanie się potencjału, funkcji i przestrzennego rozmieszczenia centrów wzrostu w latach 1980–2014.W analizowanych latach zmniejsza się liczba centrów oraz zatrudnionych w nich osób. Zmniejsza się rola centrów pełniących funkcje przemysłowe. Jednocześnie rośnie znaczenie jednostek o funkcjach usługowych. W strukturze przestrzennej regionu podkarpackiego zauważalne są postępujące procesy koncentracji działalności gospodarczej w jego centralnym mieście Rzeszowie. Jednocześnie tracą na znaczeniu miasta tworzące strefę zewnętrzną.

Keywords

centra wzrostu, funkcje miast, region podkarpacki, rozwój regionalny, functions of cities, growth centers, Podkarpacki region, regional development

Bibliography

  1. Baza ekonomiczna i struktura funkcjonalna miast, Prace Geograficzne IG PAN (1971)
  2. Opóźnienie procesów urbanizacji w stosunku do procesów industrializacji województwa tarnobrzeskiego, Zeszyty Badań Rejonów Uprzemysławianych PAN 77 (1983)
  3. Bieguny wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej (1999), Wydawnictwo Continuo, Wrocław
  4. Podstawy gospodarki przestrzennej – wybrane aspekty (2005), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu, Wrocław
  5. Regiony Europy Środkowo-Wschodniej w procesie integracji (2008), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń
  6. Rozmieszczenie i struktura funkcjonalna wiodących pod względem potencjału społeczno-gospodarczego miast Polski Południowo-Wschodniej, Tworzenie i realizacja polityki społeczno-ekonomicznej. Aspekty teoretyczne i praktyczne (2008), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
  7. Uwarunkowania i kierunki rozwoju województw Polski Wschodniej jako regionów słabo rozwiniętych, Studia KPZK PAN CLI (2013)
  8. Procesy deindustrializacji w województwie opolskim, Opolskie Roczniki Ekonomiczne 18 (2010)
  9. Rocznik statystyczny województwa podkarpackiego (2015), US, Rzeszów
  10. Ośrodki wzrostu i obszary stagnacji w województwie podkarpackim (2005), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
  11. Konkurencyjność gospodarki jako wyzwanie dla polityki makroekonomicznej i regionalnej w Polsce w perspektywie europejskiej integracji, Polityka gospodarcza w procesie akcesji Polski do Unii Europejskiej (2003), Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań
  12. Polska Wschodnia w perspektywie centro-peryferyjnej, Strategiczna problematyka rozwoju Regionu Lubelskiego (2011), Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie, Lublin