ArticleOriginal scientific text
Title
Typologia demograficzna gmin województwa małopolskiego w latach 1986–2016
Authors * 1, 2, 3
*Corresponding author
Affiliations
- Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Geografii
- Instytut Nauk Humanistyczno-Społecznych i Turystyki PPWSZ w Nowym Targu
- Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii
Abstract
Województwo małopolskie z uwagi na duże zróżnicowanie procesów społeczno-gospodarczych może być dobrym przykładem zachodzących w całym kraju przemian. Zaobserwowano w nim zarówno gminy depopulacyjne, stagnujące, jak i jednostki stale zwiększające liczbę mieszkańców. Odmienne zachowania demograficzne obserwowane są naturalnie na obszarach wiejskich i w miastach, które w większym zakresie powielają ogólnie zachodzące tendencje.
Celem opracowania było przeprowadzenie typologii wszystkich gmin w województwie małopolskim w zakresie składników przyrostu rzeczywistego ludności. Wybrana przez autorów metoda J.W. Webba (1963) pozwala w sposób syntetyczny przedstawić bilans ruchu naturalnego i wędrówkowego ludności oraz określić typ zachodzących w jednostce zmian. Analizę przeprowadzono dla danych z okresu 1986–2016, w oparciu o 8 podstawowych typów wydzielonych przez J.W. Webba (A–H).
Keywords
demografia, gminy, ludność, miasto, obszar wiejski, typologia
Bibliography
- Bański, J. (2008). Wiejskie obszary problemów demograficznych. W: Wybrane zagadnienia systemów informacji przestrzennej i obszarów problemowych rolnictwa w Polsce, Studia i Raporty IUNG-PIB, 12, Program wieloletni 2005–2010. Puławy: IUNG.
- Długosz, Z. (2001). Próba dynamicznej typologii ruchu ludności w świetle klasyfikacji Webba na przykładzie województwa małopolskiego. W: B. Kortus (red.), Człowiek i przestrzeń. Kraków: IGiGP UJ, 61–70.
- Długosz, Z., Kurek, S. (2009). Stan, przemiany i perspektywy starzenia się ludności na obszarze Karpat Polskich. W: Z. Górka, A. Zborowski (red.), Człowiek i rolnictwo. Kraków: IGiGP UJ, 161–170.
- Flaga M. (2008). Zmiany zaludniernia na obszarach wiejskich woj. lubelskiego po roku 1989. Annales UMCS, Sec. B, 57
- Gawryszewski A. (2007). Zmiany w rozmieszczeniu, ruchu naturalnym, migracjach i strukturze ludności Polski, 1918–2005. Przegląd Geograficzny, 79, 3–4.
- Kurek S. (2008). Typologia starzenia procesu starzenia się ludności miast i gmin Polski na tle jego demograficznych uwarunkowań. Przegląd Geograficzny, 79, 1.
- Kwiatek-Sołtys A. (2005). Małe miasta woj. małopolskiego na przełomie XX i XXI wieku. Biuletyn KPZK PAN, z. 220.
- Kwiatek-Sołtys A. (2017). Własność gruntów, a poziom rozwoju małych miast w Polsce, ujęcie typologiczne. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
- Pięcek B. (2007). Wiejskie obszary wyludnienia w Polsce. Wiadomości Statystyczne, 12.
- Potrykowska A. (2007). Przestrzenne zróżnicowanie sytuacji demograficznej w Polsce. Tendencje i perspektywy. Przegląd Geograficzny, 79, 3–4.
- Prochownik A. (1965). Przemiany struktury osadniczo-agrarnej wsi powiatu proszowickiego od połowy XIX wieku do 1960 roku (na wybranych przykładach). Dokumentacja Geograficzna, z. 6.
- Rosner A. (2012). Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich. Wiejskie obszary zmniejszające zaludnienie i koncentrujące ludność wiejską. Warszawa: IRWiR PAN.
- Soja M. (2008). Cykle rozwoju ludności Karpat Polskich w XIX i XX wieku. Kraków: Wyd. Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
- Uliszak R. (2013). Wizja wsi małopolskiej – rok 2015 – spodziewane scenariusze zmian. W: Polska wieś w perspektywie długookresowej – ujęcie regionalne. Studia Obszarów Wiejskich, tom XXXI, Warszawa.
- Webb J.W. (1963). The natural and migrational components of population changes in England and Wales, 1921–1931. Economic Geography, 39(2), 130–148.