Geografia w liceum ogólnokształcącym – wyzwania a rzeczywistość

Wiktor Osuch

ArticleOriginal scientific text

Title

POL

ENG

Geografia w liceum ogólnokształcącym – wyzwania a rzeczywistość

Authors ^*¹

*Corresponding author

Affiliations

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Instytut Geografii

Abstract

POL

ENG

W związku z podjętą w ostatnich latach gruntowną reformą systemu edukacji w Polsce zwrócono uwagę na pierwsze efekty „nowego kształcenia geograficznego” w szkole ponadpodstawowej, a szczególnie w liceum. W roku szkolnym 2019/2020 w pierwszych klasach liceum występuje kształcenie podwójnego rocznika uczniów, którzy realizują zarówno wersję dotychczasowej podstawy programowej (po gimnazjum), jak i nowego kształcenia, według „nowej podstawy programowej” po szkole podstawowej. Sytuacja ta, oprócz organizacyjnego zamieszania spodziewanego wcześniej przez dyrekcje i nauczycieli liceów, budzi sporo kontrowersji w zakresie kształtowania kompetencji przedmiotowych uczniów w klasach pierwszych. Uczniowie ci przyszli do „nowego liceum ogólnokształcącego” bez pełnego przygotowania geograficznego, ograniczonego do dwóch klas szkoły podstawowej – klas VII i VIII. Natomiast uczniowie realizujący podstawę programową po gimnazjum, mają inny program realizacji treści i kończą obowiązkową edukację geograficzną po pierwszej klasie. W opracowaniu dokonano niełatwej próby oszacowania efektów kształcenia geograficznego dwóch roczników liceum, realizujących różne podstawy programowe. Zadanie to jest skomplikowane, bowiem te dwa roczniki w poziomie jednej klasy licealnej realizują inne podstawy programowe i różne programy nauczania. Uznano, że warto dokonać analizy możliwości wykształcenia kompetencji geograficznych wśród uczniów liceum i poddać je swoistej ocenie oraz refleksji, co przyjęto za główny cel niniejszego opracowania.

In connection with a thorough reform of the education system in Poland undertaken in recent years, a special attention has been paid to the first effects of “new geographical education” at a secondary school. In 2019/2020 school year, in the first grade of a secondary school there is a situation connected with education of “double-year” pupils who follow both the current version of the core curriculum (after a lower secondary school) and the new version, according to the “new core curriculum” after a primary school. This situation, in addition to an organizational confusion previously expected by both the management of schools and the secondary school teachers, raises a lot of controversy in shaping the subject competences of the first grade students. These pupils started their education at “new secondary school” without a meticulous geographical preparation, limited to two grades of a primary school – VII and VIII grades. In contrast, pupils pursuing the core curriculum after a lower secondary school, follow a different content implementation program and complete a compulsory geographic education after the first grade. The study undertakes an intricate attempt to estimate the effects of geographical education for secondary school students of two years implementing various core curricula. This task is complicated on account of the fact that these two years at one secondary school grade already implement different core curricula and diverse courses of study. It is worth analyzing the possibilities of developing geographical competences among secondary school students and subjecting them to an assessment and reflection, which is the main goal of this paper.

Keywords

POL

ENG

edukacja geograficzna w liceum, kompetencje uczniów, reforma edukacji w Polsce

Generator testów (2012). Oblicza geografii 1. Zakres rozszerzony. Warszawa: Nowa Era.
Malarz R., Więckowski M. (2019). Oblicza geografii 1. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego w technikum, zakres podstawowy. Warszawa: Nowa Era.
Malarz R., Więckowski M., Kroh P. (2019). Oblicza geografii 1. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego w technikum, zakres rozszerzony. Warszawa: Nowa Era.
Malarz R., Więckowski M. (2012). Oblicza geografii 1. Podręcznik do liceum ogólnokształcącego w technikum, zakres podstawowy. Warszawa: Nowa Era.
Osuch W. (2010). Kompetencje nauczycieli geografii oraz studentów geografii – kandydatów na nauczycieli. Prace Monograficzne nr 570. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego.
Osuch W. (2018). Kompetencje nauczyciela geografii w świetle reformy systemu edukacji – potrzeba czy konieczność, czego powinniśmy się nauczyć, aby nowocześnie uczyć? Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 12.
Podgórski Z. (2015). Komputery w nauczaniu geografii – ujęcie retrospektywne i współczesne. Prace Komisji Edukacji Geograficznej Polskiego Towarzystwa Geogarficznego, 4, 27–47.
Podgórski Z., Sojka T. (2011). Praktyczne wykorzystanie tablicy interaktywnej w nauczaniu wybranych zagadnień z geografii fizycznej. Nauczanie Przedmiotów Przyrodniczych, Biuletyn PSNPP, 37, 27–32.
Podstawa programowa (2018). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia Dziennik Ustaw 2018, poz. 467. http://www.dziennikustaw.gov.pl/DU/2018/467 https://podstawaprogramowa.pl/Liceum-technikum/Geografia
Podstawa programowa przedmiotu geografia. IV etap edukacyjny. Zakres rozszerzony. MEN_TOM_ 5 indd., s.171 http://losycow.oxhost.pl/wp-content/uploads/2017/04/5e.pdf
Rolf-Murawska M., Podgórski Z. (2010). Interaktywnie na tablicy. W poszukiwaniu zastosowań tablicy interaktywnej do nauczania geografii. Geografia w Szkole, 5, 53–60.

Title

Geografia w liceum ogólnokształcącym – wyzwania a rzeczywistość

Affiliations

Abstract

Keywords

Bibliography